Ngayong taon, ginugunita natin ang ika-136 na anibersaryo ng mga Kababaihan ng Malolos—isang mahalagang kabanata sa kasaysayan ng Pilipinas na nagpatunay sa lakas at tapang ng kababaihang Pilipino. Noong Disyembre 12, 1888, labing-dalawang kababaihan mula sa Malolos, Bulacan ang matapang na humarap kay Gobernador-Heneral Valeriano Weyler upang hilingin ang karapatang makapag-aral ng wikang Kastila. Ang kanilang tagumpay ay hindi lamang tungkol sa edukasyon kundi isang hakbang tungo sa mas malawak na paglaya ng kababaihan at ng bayan.

Ang panawagan ng mga kababaihan ng Malolos para sa edukasyon ay isang rebolusyonaryong hakbang sa panahong ang kababaihan ay inaasahang manatili lamang sa tahanan. Sa kabila ng mga hadlang at panganib, hindi sila natinag. Ang kanilang lakas ng loob ay kinilala ni Dr. Jose Rizal sa kanyang tanyag na liham na “Sa Mga Kababayang Dalaga sa Malolos,” kung saan pinuri niya ang kanilang pagmamahal sa bayan at ang kanilang kagustuhang matuto.

Ang ipinaglaban ng mga kababaihan ng Malolos ay higit pa sa edukasyon. Ito ay isang simbolo ng paglaban sa diskriminasyon, ng karapatan sa sariling boses, at ng paglaya mula sa mga tradisyonal na kaisipan na pumipigil sa kababaihan. Dahil sa kanilang ambag, nagbukas ang pinto para sa mas maraming kababaihang Pilipino na makilahok sa mga usaping panlipunan, pampulitika, at pang-ekonomiya.

Sa makabagong panahon, ang alaala ng mga kababaihan ng Malolos ay nagsisilbing gabay at inspirasyon sa mga kababaihang patuloy na lumalaban para sa kanilang mga karapatan. Patuloy silang paalala na ang boses ng kababaihan ay mahalaga at may kapangyarihang magdala ng pagbabago sa lipunan.

Habang ipinagdiriwang natin ang kanilang ika-136 na anibersaryo, nawa’y hindi lamang tayo manatiling tagamasid kundi maging tagapagpatuloy ng kanilang nasimulan. Isabuhay natin ang kanilang mga aral—ang lakas ng loob, pagmamahal sa bayan, at ang walang sawang paghahangad ng karunungan at katarungan para sa lahat.